Þórhalls þáttur knapps
Maður er nefndur Þórhallur og kallaður knappur. Hann bjó á Knappstöðum í Fljótum. Þórhallur var göfugrar ættar. Höfðu hans foreldrar þar búið fyrir honum. Þórhallur var maður siðlátur og þó heiðinn sem þá var flest fólk í þeim sveitum. Hann var mjög tekinn og þyngdur af líkþrá. Þórhallur blótaði skurðgoð að sið frænda sinna. Var eitt hof ríkt eigi langt frá bæ Þórhalls er Fljótverjar héldu allir samt og höfðu þar blótveislur á hverju ári.
Á einni nótt er Þórhallur svaf í rekkju sinni dreymdi hann að hann þóttist vera úti staddur. Hann sá ríða mann bjartan að bæ sínum á hvítum hesti, skrýddan konunglegum búnaði og hafði gullrekið spjót í hendi. En er Þórhallur sá þenna mann nálgast þá sló á hann ótta og vildi hann snúa inn í húsin.
En riddarinn varð skjótari og hljóp af baki og gekk fyrir dyrnar svo segjandi: „Eigi skaltu óttast því að þér mun ekki mein verða að minni hérkomu heldur muntu öðlast af minni návist heilsu og gleði ef þú vilt hlýðnast mínum ráðum. Harmar þú þína vanheislu en eigi þarf eg þess að spyrja því að eg veit að þú harmar. Far nú og fylg mér og skal eg sýna þér öruggt heilsuráð.“
Komumaðurinn leiddi hann einshvers staðar út að túngarðinum er gert var um bæinn og mælti til hans: „Í þessum stað skaltu láta smíða hús einum og sönnum guði til sæmdar eftir því móti sem eg mun sýna þér. En þessi guð mun þér kunnigur ger á þessu sama ári á alþingi því að fyrir víst ríður þú til þings í sumar. Nú ef þú dýrkar með hreinu hjarta þann guð er þér mun þar boðaður vera þá muntu verða heill og með heilleik líkamans muntu gleðjast í friði og farsæld þessar veraldar. En í ókominni veröld njóta eilífrar sæmdar og sælu.“
Síðan mældi hann grundvöll húsgerðarinnar fyrir Þórhalli með aurfalnum á spjóti sínu og sagði svo til hans: „Með þessi skipan skaltu húsið gera og hafa til við þann sem áður er í hofi því er hér er skammt frá bæ þínum og sveitarmenn hér eru vanir að sækja til og halda þar blótveislur á hverju ári. Það hof skaltu láta ofan taka þegar snemma í dag er þú ríst upp en þá falsaguða er þér hafið tignað hér til skaltu aldrei dýrka héðan af. Nú ef þú trúir orðum mínum og þú geymir utan allan efa að gera þá hluti sem eg hefi boðið þá mun þér skjótt batna og muntu styrkjast dag frá degi.“
Því næst hvarf draummaðurinn frá honum að sýn en hann vaknaði og trúði sýninni.
Bauð hann sínum verkmönnum öllum þegar er dagaði fara til skyndilega og brjóta ofan hofið en færa heim viðinn til sín. En þó að þeir mögluðu í mót og töluðu með sér að slíkt væri órar þá þorðu þeir allt að einu eigi móti að mæla hans boðskap og gerðu fyllilega það er hann hafði fyrir sagt. Tók Þórhallur til þaðan frá að smíða húsið á allan þann hátt og mikilleika sem honum hafði sýnt verið í svefninum.
Í þann tíma bjó þaðan skammt á brott á næsta bæ kona sú er hét Þórhildur. Hún var mikil fyrir sér og mjög fjölkunnig.
Á þeirri sömu nótt er fyrr sagða vitran bar fyrir Þórhall vakti Þórhildur upp sína menn þegar í elding og sagði svo: „Þér skuluð fara sem skjótast að reka saman og heim úr högum allt kvikfé vort, bæði naut og sauði og hross, byrgja síðan í húsum eða réttum því að það mun ekki líf hafa er hér er úti í högum vorum í dag því að Þórhallur nábúi minn á Knappstöðum er ær orðinn og vitlaus svo að hann sendir til menn sína að brjóta ofan það virðulega hof er þar stendur og þar fyrir verða hin ágætu goð er þar hafa áður dýrkuð verið að flýja nauðig og í grimmum hug og ætla sér hælis að leita og bústaðar allt norður á Siglunes. Nú vil eg eigi að minn fénaður verði á vegum þeirra því að þau eru svo reið og í beiskum hug að þau munu engu eira því sem fyrir þeim verður.“
Nú var svo gert sem hún mælti fyrir að öll hennar kvikvendi voru heim rekin og varðveitt utan einn kapalhestur hafði eftir staðið í haganum og fannst hann síðan dauður.
En Þórhalli á Knappstöðum gekk allt eftir því sem honum hafði vitrað verið. Honum batnaði síns sjúkleika dag eftir dag og óx hans máttur. Reið hann til þings um sumarið og fann þar þá menn er fram fluttu kristilegan boðskap sem brátt mun sagt verða. Tók Þórhallur þar trú rétta og varð þá hið fyrsta fullkomlega alheill að líkam þegar er hann var skírður. Eftir það fór hann heim fagnandi til bús síns og dýrkaði alla daga lífs síns með hreinni þjónustu allsvaldanda guð í þeirri kirkju er hann hafði honum helgað og fyrst var ger í Fljótum í nafni föður og sonar og heilags anda þeim er vegur og dýrð eilíflega einum guði í þrenningu.
Amen.