Brennu-Njáls saga/6
Hrútur var með konungi um veturinn í góðu yfirlæti. En er voraðist gerðist Hrútur hljóður mjög.
Gunnhildur fann það og talaði til hans er þau voru tvö saman: „Ert þú hugsjúkur, Hrútur?“ sagði hún.
„Það er mælt,“ segir Hrútur, „að illt er þeim er á ólandi er alinn.“
„Vilt þú til Íslands?“ segir hún.
„Það vil eg,“ sagði hann.
„Átt þú konu nokkura út þar?“ segir hún.
„Eigi er það,“ sagði hann.
„Það hefi eg þó fyrir satt,“ segir hún.
Síðan hættu þau talinu.
Hrútur gekk fyrir konung og kvaddi hann.
Konungur mælti: „Hvað vilt þú nú Hrútur?“
„Eg vil beiðast herra að þér gefið mér orlof til Íslands.“
„Mun þar þinn sómi meiri en hér?“ segir konungur.
„Eigi mun það vera,“ sagði Hrútur, „en það verður hver að vinna er ætlað er.“
Gunnhildur mælti: „Við ramman mun reip að draga og gefið honum gott orlof að hann fari sem honum líkar best.“
Þá var ært illa í landi en þó fékk konungurinn honum mjöl sem hann vildi hafa.
Nú býst hann út til Íslands og Össur með honum. Og er þeir voru búnir þá gekk Hrútur að finna konunginn og Gunnhildi.
Gunnhildur leiddi hann á eintal og mælti til hans: „Hér er gullhringur er eg vil gefa þér“ og spennti á hönd honum.
„Marga gjöf góða hef eg af þér þegið,“ segir Hrútur.
Hún tók höndum um háls honum og kyssti hann og mælti: „Ef eg á svo mikið vald á þér sem eg ætla þá legg eg það á við þig að þú megir engri munúð fram koma við þá konu er þú ætlar þér á Íslandi að eiga en fremja skalt þú mega við aðrar konur vilja þinn. Og hefir nú hvortgi okkað vel. Þú trúðir mér eigi til málsins.“
Hrútur hló að og gekk í braut.
Síðan fór hann til fundar við konunginn og þakkaði honum hversu höfðinglega hann hafði alla hluti til hans gert. Konungurinn bað hann vel fara og kvað Hrút vera hinn röskvasta mann og vel kunna að vera með tignum mönnum.
Hrútur gekk síðan til skips og sigldi í haf. Þeim gaf vel byri og tóku Borgarfjörð. En þegar er skip var landfast reið Hrútur vestur heim en Össur lét ryðja skipið. Hrútur reið á Höskuldsstaði og tók bróðir hans vel við honum og sagði Hrútur honum allt um ferðir sínar. Síðan sendi hann mann austur á Rangárvöllu til Marðar gígju að búast við boði. En þeir bræður riðu síðan til skips og sagði Höskuldur Hrúti fjárhagi hans og hafði mikið á aflast síðan Hrútur fór í braut.
Hrútur mælti: „Minni mun umbun verða bróðir en skyldi en fá vil eg þér mjöl svo sem þú þarft í bú þitt í vetur.
Síðan réðu þeir skipinu til hlunns og bjuggu um en færðu varning allan vestur í Dala.
Hrútur var heima á Hrútsstöðum til sex vikna.
Þá buggust þeir bræður og Össur með þeim að ríða austur til brúðlaups Hrúts og riðu við sex tigu manna. Þeir riðu þar til er þeir koma austur á Rangárvöllu. Þar var fjöldi fyrirboðsmanna. Skipuðust menn þar í sæti en konur skipuðu pall og var brúðurin heldur döpur. Drekka þeir veisluna og fer hún vel fram. Mörður greiddi út heimanfylgju dóttur sinnar og reið hún vestur með Hrúti. Þau riðu þar til er þau komu heim. Hrútur fékk henni öll ráð í hendur fyrir innan stokk og líkaði það öllum vel. En fátt var um með þeim Hrúti um samfarar og fer svo fram allt til vors.
Og þá er voraði átti Hrútur för í Vestfjörðu að heimta fyrir varning sinn. En áður hann færi heiman talaði Unnur við hann: „Hvort ætlar þú aftur að koma áður menn ríða til þings?“
„Hvað er að því?“ segir Hrútur.
„Eg vil ríða til þings,“ segir hún, „og finna föður minn.“
„Svo skal þá vera,“ sagði hann, „og mun eg ríða til þings með þér.“
„Vel er það og,“ segir hún.
Síðan fór hann heiman og vestur í fjörðu og byggði allt féið og fór þegar vestan.
Og er hann kom heim bjó hann sig þegar til þings og lét ríða með sér alla nábúa sína. Höskuldur reið og, bróðir hans.
Hrútur mælti við konu sína: „Ef þér er jafnmikill hugur á að fara til þings sem þú lést þá bú þú þig og ríð til þings með mér.“
Hún bjó sig skjótt og síðan ríða þau uns þau koma til þings.
Unnur gekk til búðar föður síns. Hann fagnaði henni vel en henni var skapþungt nokkuð.
Og er hann fann það mælti hann til hennar: „Séð hefi eg þig með betra bragði eða hvað býr þér í skapi?“
Hún tók að gráta og svaraði engu.
Þá mælti hann við hana: „Til hvers reiðst þú til alþingis ef þú vilt eigi svara mér eða segja mér trúnað þinn eða þykir þér eigi gott vestur þar?“
Hún svaraði: „Gefa mundi eg til alla eigu mína að eg hefði þar aldrei komið.“
Mörður mælti: „Þessa má eg skjótt vís verða.“
Þá sendi hann mann eftir þeim Hrúti og Höskuldi. Þeir fóru þegar. Og er þeir komu á fund Marðar stóð hann upp í mót þeim og fagnaði þeim vel og bað þá sitja. Töluðu þeir lengi og fór tal þeirra vel.
Þá mælti Mörður til Hrúts: „Hví þykir dóttur minni svo illt vestur þar?“
Hrútur mælti: „Segi hún til ef hún hefir sakagiftir nokkurar við mig.“
En þær urðu engar upp bornar við Hrút. Þá lét Hrútur eftir spyrja nábúa sína og heimamenn hversu hann gerði til hennar. Þeir báru honum gott vitni og sögðu hana ráða öllu því er hún vildi.
Mörður mælti: „Heim skalt þú fara og una vel við ráð þitt því að honum ganga öll vitni betur en þér.“
Síðan reið Hrútur heim af þingi og kona hans með honum og var nú vel með þeim um sumarið. En þá er vetraði þá dró til vanda um samfarar þeirra og var þess verr er meir leið á vorið.
Hrútur átti enn ferð vestur í fjörðu að fjárreiðum sínum og lýsti yfir því að hann mundi eigi til alþingis ríða. Unnur talaði fátt um. Hrútur fór þá er hann var til þess búinn.