Landnámabók/91. kafli

Baugur hét maður, fóstbróðir Hængs; hann fór til Íslands og var hinn fyrsta vetur á Baugsstöðum, en annan með Hængi. Hann nam Fljótshlíð alla að ráði Hængs ofan um Breiðabólstað til móts við Hæng og bjó að Hlíðarenda; hans son var Gunnar í Gunnarsholti og Eyvindur að Eyvindarmúla, þriðji Steinn hinn snjalli og (Hildur dóttir), er átti Örn í Vælugerði.

Þeir Steinn hinn snjalli og Sigmundur, son Sighvats rauða, áttu för utan af Eyrum og komu til Sandhólaferju allir senn, Sigmundur og förunautar Steins, og vildu hvorir fyrr fara yfir ána. Þeir Sigmundur stökuðu húskörlum Steins og ráku þá frá skipinu; þá kom Steinn að og hjó þegar Sigmund banahögg. Um víg þetta urðu Baugssynir allir sekir úr Hlíðinni; fór Gunnar í Gunnarsholt, en Eyvindur undir Fjöll austur í Eyvindarhóla, en Snjallsteinn í Snjallsteinshöfða.

Það líkaði illa (Þorgerði) dóttur Sigmundar, er föðurbani hennar fór út þannig, og eggjaði Önund bónda sinn að hefna Sigmundar. Önundur fór með þrjá tigu manna í Snjallshöfða og bar þar eld að húsum. Snjallsteinn gekk út og gafst upp; þeir leiddu hann í höfðann og vógu hann þar.

Eftir víg það mælti Gunnar; hann átti þá Hrafnhildi Stórólfsdóttur, systur Orms hins sterka; Hámundur var son þeirra. Þeir voru báðir afreksmenn að afli og vænleik. Önundur varð sekur um víg Snjallsteins; hann sat með fjölmenni tvo vetur. Örn í Vælugerði, mágur Gunnars, hélt njósnum til Önundar.

Eftir jól hinn þriðja vetur fór Gunnar með þrjá tigu manna að Önundi að tilvísan Arnar. Önundur fór frá leik með tólfta mann til hrossa sinna. Þeir fundust í Orustudal; þar féll Önundur með fjórða mann, en einn af Gunnari. Gunnar var í blárri kápu; hann reið upp eftir Holtum til Þjórsár, og skammt frá ánni féll hann af baki og var þá örendur af sárum.

Þá er synir Önundar óxu upp, Sigmundur kleykir og Eilífur auðgi, sóttu þeir Mörð gígju að eftirmáli, frænda sinn. Mörður kvað það óhægt um sekjan mann; þeir kváðu sér við Örn verst líka, er þeim sat næst. Mörður lagði það til, að þeir skyldu fá Erni skóggangssök og koma honum svo úr héraði.

Önundarsynir tóku beitingamál á hendur Erni, og varð hann svo sekur, að Örn skyldi falla óheilagur fyrir Önundarsonum hvervetna nema í Vælugerði og í örskotshelgi við landeign sína. Önundarsynir sátu jafnan um hann, en hann gætti sín vel. Svo fengu þeir færi á Erni, að hann rak naut úr landi sínu; þá vógu þeir Örn, og hugðu menn, að hann mundi óheilagur fallið hafa.

Þorleifur gneisti, bróðir Arnar, keypti að Þormóði Þjóstarssyni, að hann helgaði Örn; Þormóður var þá kominn út á Eyrum. Hann skaut þá skot svo langt af handboga, að fall Arnar varð í örskotshelgi hans. Þá mæltu þeir Hámundur Gunnarsson og Þorleifur eftir Örn, en Mörður veitti þeim bræðrum; þeir guldu eigi fé, en skyldu vera héraðssekir úr Flóa.

Þá bað Mörður til handa Eilífi Þorkötlu Ketilbjarnardóttur, og fylgdu henni heiman Höfðalönd, og bjó Eilífur þar; en til handa Sigmundi bað hann Arngunnar, dóttur Þorsteins drangakarls, og réðst hann austur í sveit; þá gifti Mörður og Rannveigu systur sína Hámundi Gunnarssyni, og réðst hann þá aftur í Hlíðina, og var þeirra son Gunnar að Hlíðarenda.

Hildir og Hallgeir og Ljót, systir þeirra, voru kynjuð af Vesturlöndum; þau fóru til Íslands og námu land milli Fljóts og Rangár, Eyjasveit alla upp til Þverár. Hildir bjó í Hildisey; hann var faðir Móeiðar. Hallgeir bjó í Hallgeirsey; hans dóttir var Mábil, er átti Helgi Hængsson, en Ljót bjó á Ljótarstöðum.