Ragnars saga loðbrókar/16
16. Frá Ragnarssonum ok Ellu konungi
Nú berr svá til, at þeir koma fyrri í Danaveldi en sendimenn Ellu konungs ok sitja nú kyrrir með lið sitt. En sendimenn koma með lið sitt til þeirar borgar, er synir Ragnars þiggja veislu, ok ganga í þá höll, er peir drekka, ok fyrir hásætit, er Ívarr liggr í. Sigurðr ormr í auga ok Hvítserkr hvati sitja at hneftafli, en Björn járnsíða skefr spjótskepti á hallargólfinu.
Ok er sendimenn Ellu konungs koma fyrir Ívar, kveðja þeir hann virðuliga. En hann tekr kveðju þeira ok spyrr, hvaðan þeir sé eða hvat þeir segja tíðenda. Ok sá, er fyrir þeim var, segir, at þeir váru enskir menn ok þá hefir Ella konungr þangat senda með þau tíðendi at segja fall Ragnars, föður þeira.
Hvítserkr ok Sigurðr láta þegar falla niðr taflit ok hyggja at vandliga þessi tíðenda sögn. Björn stendr á hallargólfinu ok studdist við spjótskepti sitt. En Ívarr spurði þá vandliga, með hverjum atburð líflát hans hafði verit. En þeir sögðu allt sem farit hafði þaðan frá, er hann kom við England ok til þess, er hann lét líf sitt.
Ok nú er þessi sögu var þar komit, er hann hafði þetta mælt: „Gnyðja mundu grísir,“ þokar Björn höndum sínum á spjótskaptinu, ok svá hafði hann tekit fast, at handastaðinn sá á eptir. Þá er sendimenn luku frásögn þessi, hristir Björn spjótit í sundr, svá at stökk í tvá hluti. En Hvítserkr hélt töfl einni, er hann hafði drepit, ok hann kreisti hana svá fast, at blóð stökk undan hverjum nagli. En Sigurðr ormr í auga hafði haldit á knífi einum ok skóf nagl sinn, er þessi tíðendi váru sögð, ok hugði svá vandliga at þessum tíðendum, at hann kenndi eigi fyrr en knífrinn stóð í beini, ok brást hann ekki við. En Ívarr spyrr at öllu sem gerst, en litr hans var stundum rauðr, en stundum blár, en lotum var hann bleikr, ok hann var svá þrútinn, at hans hörund var allt blásit af þeim grimmleik, er í brjósti hans var.
Nú tekr Hvítserkr til orða ok sagði, at svá mætti hefndina bráðast upp hefja at drepa sendimenn Ellu konungs.
Ívarr segir: „Þat skal eigi vera. Þeir skulu fara í friði, hvert er þeir vilja, ok ef nokkurr hlutr er sá, at þá skorti, skulu þeir mér til segja, ok skal ek fá þeim.“
Ok nú er þeir hafa lokit erendi sínu, snúa þeir utar eptir höllunni ok til skips síns. Ok er þeim gefr byr, láta þeir í haf, ok ferst þeim vel, þar til er þeir koma á fund Ellu konungs, ok segja honum frá, hversu hverjum þeira hefir við brugðit þessa tíðenda sögn.
Ok er Ella konungr heyrir þetta, þá mælti hann: „Þess er ván, at annathvárt munu vér Ívar þurfa at óttast eða engan ella, at því er þér segið frá honum, ok mundi þeim gott innan rifja, ok haldit munu vér fá ríki váru fyrir þeim.“
Nú lætr hann varðhöld hafa um allt sitt ríki, svá at eigi mátti herr komast á óvart honum.
En er sendimenn Ellu konungs váru brott farnir, ganga þeir bræðr á málstefnu, hversu þeir skyldu með fara of hefnd eptir Ragnar, föður sinn.
Þá mælti Ívarr: „Engan hlut mun ek í eiga ok eigi fá lið til, því at Ragnarr fór sem mik varði. Hann bjó illa sína sök til í upphafi. Hann átti engar sakir við Ellu konung, ok hefir þat opt orðit, ef maðr ætlar ofrkapp fyrir sér með rangendum, at hann hefir því óvirðuligar niðr komit. Ok vil ek þiggja fébætr af Ellu konungi, ef hann vill til leggja við mik.“
En er þeir heyra þetta bræðr hans, verða þeir reiðir mjök ok segja, at aldri skyldu þeir svá at klækjum verða, þótt hann vildi svá. „Munu þat margir mæla, at oss sé mislagðar hendr í kné, ef vér skulum eigi hefna föður várs, en vér höfum víða farit um heim með herskildi ok drepit margan mann saklausan. Ok enn skal eigi þat verða, heldr skal búa hvert skip, er sæfært er í Danaveldi. Skal svá gersamliga safna liði, at hverr maðr, er skjöld má bera í mót Ellu konungi, skal fara.“
En Ívarr segir, at hann mundi eptir sitja ok þau skip, er hann á fyrir at ráða, „nema þat eitt, er ek á sjálfr.“
Ok er þetta spyrst, at Ívarr leggr enga stund á, fá þeir miklu minna lið ok fara þó eigi at síðr. Ok þegar er þeir kómu við England, verðr Ella konungr varr við ok lætr þegar lúðr sinn við gjalla ok býðr til sín öllum mönnum, er honum vilja fylgja. Ok nú fær hann svá mikit lið, at engi maðr mátti tölu á koma, ok ferr í mót þeim bræðrum. Ok er þeir finnast, var Ívarr ekki í þeim bardaga. Ok svá lýkr þeira bardaga, at synir Ragnars koma á flótta, en Ella konungr hefir sigr.
Ok er hann var at at reka flóttann, segir Ívarr, at hann ætlar ekki aptr at hverfa til lands síns, „ok vil ek reyna, hvárt Ella konungr vill mér nokkurrar sæmdar unna eða engrar, ok þykki mér sá betri at þiggja yfirbót af honum en fara slíkar ófarar fleiri sem nú fóru vér.“
Hvítserkr segir, at eigi mátti hlut í eiga með honum ok hann yrði at fara með sín efni sem hann vill, „en aldri skulu vér fé taka eptir föður várn.“
Ívarr segir, at þar mundi skilja með þeim, ok bað þá ráða ríki því, er þeir áttu allir saman, „en þér skuluð senda mér lausafé, sem ek kveð á.“
En er hann hafði mælt, bað hann þá vel fara. En hann snýr aptr sinni ferð á fund Ellu konungs. Ok er hann kemr fyrir hann, kveðr hann konunginn virðuliga ok hefr svá mál sitt: „Ek em kominn á fund yðarn, ok vil ek mæla til sætta við þik ok slíkrar sæmdar sem þú vilt gert hafa til mín. Ok nú sé ek þat, at ek hefi ekki við þér, ok þykki mér þat betra at þiggja af yðr slíka sæmd sem þú vilt mér veita en láta mína menn fleiri fyrir yðr eða sjálfan mik.“
Þá svarar Ella konungr: „Þat kalla sumir menn, at eigi sé hægt at trúa þér ok þú mælir þá opt fagrt, er þú hyggr flátt, ok mun oss vera vant at sjá við þér eða bræðrum þínum.“
„Ek mun til lítils mæla við þik, ef þú lætr þat til. Skal ek þat sverja þér á mót, at ek skal aldri vera í mót þér.“
Nú spyrr konungr, til hvers hann mælti of yfirbætr.
„Ek vil,“ segir Ívarr, „at þú gefir mér þat af landi þínu, er uxahúð tekr yfir, en þar utan um skal grundvöll gera, ok mun ek eigi til meira mæla við þik, ok þat sé ek, at þú vilt mér engrar sæmdar unna, ef þú vilt eigi þetta.“
„Eigi veit ek,“ segir konungr, „at oss megi þetta at meini verða, þótt þú hafir þetta ór mínu landi, ok at vísu mun ek fá þér þetta, ef þú vilt þat sverja mér at berjast eigi í mót mér, ok eigi uggi ek bræðr þína, ef þú ert mér trúr.“