Vallarakvæði

Vallarakvæði (Systrakvæði eða Þorkelsdætrakvæði) er norrænn sagnadans eða vikivaki sem lifað hefur á vörum Íslendinga frá siðaskiptum.

1. Þorkell átti dætur þrjár

leikara dýr í skógi

langt á morgna sváfu þær,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

Eða: 1. Þorkell átti dætur þrjár

lét mér blítt veröldin

langt á morgna sváfu þær,

nú fölnar fögur fold,

langt er síðan mitt var yndið lagt niðrí,

langt er síðan mitt var yndið lagt niðrí mold.

2. Sváfu þær svo lengi

leikara dýr í skógi

að sólin skein á mengi,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

3. Svá þær svo langa stund

leikara dýr í skógi

að sólin skein á heiðar mund,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

4. Gengu þær sig til brunna,

leikara dýr í skógi

þvoðu hendur og munna,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

5. Gengu þær sig til kirkju,

leikara dýr í skógi

öxluðu yfir sig skikkju,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

6. Gengu þær á björgin fram

leikara dýr í skógi

hittu þær fyrir sér háan mann,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

7. Hittu þær mann á fjöllum,

leikara dýr í skógi

sá var líkur tröllum,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

8. Þegar þær komu á miðja leið

leikara dýr í skógi

hittu þær fyrir sig vallara einn,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

9. Vallarinn ríður hvítum hesti

leikara dýr í skógi

honum var þá hugurinn mesti,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

10. „Heilar og sælar séuð þið!

leikara dýr í skógi

Hvaða kirkju þjónið þið?

Frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

11. Hvort eruð þið frá jörlum,

leikara dýr í skógi

eða frá stafkörlum?"

Frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

12. „Hvorki erum við frá jörlum,

leikara dýr í skógi

né stafkörlum,"

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

13. „Hvort eruð þið frá álfum,

leikara dýr í skógi

eða kóngi sjálfum?"

Frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

14. „Hvorki erum við frá álfum

leikara dýr í skógi

né kóngi sjálfum,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

15. Þorkels dætur erum við,

leikara dýr í skógi

Maríukirkju þjónum við,"

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

16. „Hvort viljið þið heldur láta ykkar líf,

leikara dýr í skógi

eða vera mín eigin víf"?

Frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

17. Svaraði sú hin yngri,

leikara dýr í skógi

„hvor mun þrautin þyngri?"

Frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

18. Svaraði sú hin eldri,

leikara dýr í skógi

„dauðann kýs ég heldur,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

19. Heldur viljum við láta okkar víf

leikara dýr í skógi

en að vera þín eigin víf,"

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

20. Tók hann upp sinn tygilkníf,

leikara dýr í skógi

systra beggja sveik hann líf,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

21. Reif hann af þeim silkiserk,

leikara dýr í skógi

háðug voru hans handaverk,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

22. Hann skar af þeim höfuð og fætur

leikara dýr í skógi

og gróf þær undir viðar rætur,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

23. Sté hann á sinn gráa hest,

leikara dýr í skógi

allra manna reið hann mest,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

24. Hann kom þar að kveldi

leikara dýr í skógi

sem Þorkell réð fyrir veldi,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

25. Reið hann heim á Þorkels garð,

leikara dýr í skógi

Ása ein þar fyrir var,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

26. Klappar á dyr með lófa sín,

leikara dýr í skógi

„ljúktu upp, litla Ása mín,"

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

27. „Ég læt hér engan inn um sinn,

leikara dýr í skógi

við engan hef ég stefnt hér inn,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

28. Ég læt hér engan inn um nátt,

leikara dýr í skógi

því engar hef ég stefnur átt,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

29. Ég læt hér engar lokur í frá

leikara dýr í skógi

því engin þernan stár mér hjá,"

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

30. En nettar hafði hann fingur og smá,

leikara dýr í skógi

með listum plokkar hann lokur frá,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

31. Ása kastar kodda blá;

leikara dýr í skógi

„Stóri maður, sittu þar á!"

Frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

32. „Ása litla, sof hjá mér,

leikara dýr í skógi

silkiserkinn gef ég þér,"

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

33. „Leys upp sekk og lát mig sjá!"

leikara dýr í skógi

systraklæðin þekkti hún þá,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

34. Bíddu mín í litla stund,

leikara dýr í skógi

meðan ég geng í grænan lund,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

35. Sté hún í það háa loft,

leikara dýr í skógi

hennar faðir svaf þar oft,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

36. „Stattu upp, Þorkell, faðir minn,

leikara dýr í skógi

kominn er dætrabani þinn!"

Frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

37. Þorkell hrindir borðum fram,

leikara dýr í skógi

svo brúni mjöður um gólfið rann,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

38. Þorkell kastar hörpu á gólf,

leikara dýr í skógi

stukku úr henni strengir tólf,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

39. Þorkell kastar í annað sinn,

leikara dýr í skógi

stukku úr henni strengir fimm,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

40. „Velkominn Gunnar, mágur minn,

leikara dýr í skógi

nú er í boði mjöður og vín!"

Frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

41. Börðust þeir í dagana þrjá

leikara dýr í skógi

Þorkell vann þeim þrælnum á,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

42. Reif hann í hans gula lokk,

leikara dýr í skógi

og hjó hann niður við hallarstokk,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

43. Fjórða daginn fyrir sól,

leikara dýr í skógi

skálkurinn hékk í harðri ól,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

44. Þorkell leit í austurheim,

leikara dýr í skógi

logaði ljós yfir systrum tveim,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

45. Þegar þær komu í kirkju inn,

leikara dýr í skógi

hringdust yfir þeim klukkur fimm,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

46. Þegar þær komu á kirkjugólf,

leikara dýr í skógi

hringust yfir þeim klukkur tólf,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.

47. Vendi ég mínu kvæði í kross,

leikara dýr í skógi

heilög María sé með oss,

frúinnar sómi, vel frúinnar sómi.