Guðmundar saga Arasonar/33
Svo gerist, at herra byskup kemr heim á staðinn á næsta kveld fyrir kirkjudaginn með allt þat fólk, er honum fylgir, segir sjálfr messu á kirkjudaginn ok prédikar einkar fagrliga.
Þenna sama dag kemr Kolbeinn með þúsund manna ok sezt um staðinn. Fara þá menn í miðil af hvorratveggja liði ok vilja koma sáttum á. Er herra byskup enn sem fyrr víkjanligr til friðarins ok segist búinn at veita Kolbeini líkn, ef hann vildi þess alvarliga biðja, með þeirri grein, at allir hans menn hafi grið ok góðan frið, en þat er þvert af Kolbeini at gefa sektir upp, heldr líkar honum þat eina, at þeir menn, sem hann vilja selja menn sína undir öxi, segist ok þat hyggja, at Kolbeini muni nógu þungt á höndum, þótt hann beri eigi með sér saklaust blóð.
Ögmundr byskupsfrændi leggr sik allan til at draga saman með þeim. Þykkist hann kominn í vandan punkt, annan veg stendr at byskup hans ok náfrændi, en annan veg námægðir. En með því at Kolbeinn er ekki til hallr friðargerðinni, er þess leitat, at byskupinn muni liðugr fara, ef hann rýmir undan honum, en Kolbeinn geldr þar þögn í mót.
Ok er þat kemr fyrir byskupinn, svarar hann: „Stríðr er Kolbeinn nú, at mér skal eigi játta friði, þótt ek gerist flóttamaðr frá kirkju minni. En fyrir þá grein, at þat finnst boðit, at fyrir utan sálutjón firri maðr mann foraði, skal í myrgin, sem þér biðið, í brott ríða, ok eigi fyrr en ek hefir gert mitt embætti guði til tignar ok hans mæðr.“
Er nú þat ráðit, at byskupinn skal undan láta með sitt lið. Kolbeinn ok hans menn sitja í útgarði nokkurum, svo langt sem vart ördag norðr af staðnum. Ok svo er sagt með sannindum, at þeir heyrðu eigi nokkurs kyns hljóð, þá er hringdust allar klukkur at Hólakirkju. Birtist í þeima hlut, hver guðs reiði lá yfir þeima lýð, at allir vóru samdæmdir svo sem með einu banni.
En er á leið kveldit, segist, at Kolbeinn tekr svo til orðs: „Reiðr er Guðmundr, mágr vorr, er hann lætr klukkur þegja svo dýra hátíð.“
Þá svarar einn maðr í liðinu: „Kann vera, bóndi,“ segir hann, „at hringt hafi verit, þótt vér hafim eigi heyrt.“
En eftir þetta, segist, at Kolbeinn kvæði vísur þessar:
- Heyr himna smiðr,
- hvers skáldit biðr.
- Komi mjúk til mín
- miskunnin þín.
- Því heit ek á þik,
- þú hefr skaptan mik.
- Ek em þrællinn þinn,
- þú est dróttinn minn.
- Guð, heit ek á þik,
- at þú græðir mik.
- Minnsktu, mildingr, mín,
- mest þurfum þín.
- Ryð þú, röðla gramr,
- ríklyndr ok framr
- hölðs hverri sorg
- ór hjarta borg.
- Gæt, mildingr, mín,
- mest þurfum þín,
- helzt hverja stund
- á hölða grund.
- Sendu, meyjar mögr,
- málsefnin fögr,
- öll es hjálp af þér,
- í hjarta mér.
Vóru nokkurir svo illir menn með Kolbeini, at þegar vildu hafa strítt upp á staðinn um kveldit, en Kolbeinn fyrirtekr þat, sakir guðs móður hátíðar, því at hann veit byskupinn svo einarðan, at eigi lætr hann kirkjuna officerast í þeirra nákvæmd. Liggr hann í sama stað um náttina, en Ögmundr með sína fylgd er á verði alla þá nátt allt til morgins ok biðr fyrir sínum mótgangsmönnum, felandi sik ok kirkjunnar sök í vors drottins vald ok verðleika vorrar frú.