Heimskringla/Ólafs saga helga/116
Höfundur: Snorri Sturluson
116. Sætt Ólafs konungs og Erlings Skjálgssonar
Erlingur Skjálgsson hélt ríki sínu svo að allt norður frá Sognsæ og austur til Líðandisness réð hann öllu við bændur en veislur konungs hafði hann miklu minni en fyrr. Þá stóð þó sú ógn af honum að engi lagði í aðra skál en hann vildi. Konungi þótti ofgangur að ríki Erlings.
Maður hét Áslákur Fitjaskalli, kynstór og ríkur. Skjálgur faðir Erlings og Áskell faðir Ásláks voru bræðrasynir. Áslákur var mikill vinur Ólafs konungs og setti konungur hann niður á Sunn-Hörðalandi, fékk honum þar lén mikið og veislur stórar og bað konungur hann halda til fulls við Erling. En það varð ekki þannug þegar er konungur var ekki nær. Varð þá Erlingur einn að ráða svo sem hann vildi þeirra í milli. Var hann ekki að mjúkari að Áslákur vildi sig fram draga hjá honum. Fóru þeirra skipti svo að Áslákur hélst ekki við í sýslunni. Fór hann á fund konungs og segir honum frá viðskipti þeirra Erlings.
Konungur bað Áslák vera með sér „þar til er vér Erlingur finnumst.“
Konungur gerði orð Erlingi að hann skyldi koma til Túnsbergs um vorið á fund konungs. En er þeir finnast þá eiga þeir stefnur og mælti konungur: „Svo er mér sagt frá ríki þínu Erlingur að engi sé sá maður norðan frá Sognsæ til Líðandisness er frelsi sínu haldi fyrir þér. Eru þar margir þeir menn er óðalbornir þættust til vera að hafa réttindi af jafnbornum mönnum sér. Nú er hér Áslákur frændi yðar og þykist hann heldur kulda af kenna um yður viðurskipti. Nú veit eg það eigi hvort heldur er að hann hefir sakir til þess eða skal hann hins að gjalda er eg hefi hann þar sett yfir varnað minn. En þótt eg nefni hann til þess þá kæra margir aðrir slíkt fyrir oss, bæði þeir er í sýslum sitja og svo ármenn er bú varðveita og veislur skulu gera móti mér og liði mínu.“
Erlingur svarar: „Því skal skjótt svara,“ segir hann, „að því skal neita að eg gefi þær sakir Ásláki né öðrum mönnum að í þjónustu yðarri séu. En hinu skal játa að það er nú sem lengi hefir verið að hver vor frænda vill öðrum meiri vera. Svo hinu öðru skal játa að eg geri það lostigur að beygja hálsinn fyrir þér Ólafur konungur, en hitt mun mér örðigt þykja að lúta til Sel-Þóris er þrælborinn er í allar ættir þótt hann sé nú ármaður yðar eða annarra þeirra er hans makar eru að kynferð þótt þér leggið metorð á.“
Þá tóku til beggja vinir og báðu að þeir skyldu sættast, segja svo að konungi var að engum manni styrkur jafnmikill sem að Erlingi „ef hann má vera yðar fullkominn vinur.“
Í annan stað mæltu þeir til Erlings að hann skyldi vægja til við konung, segja svo ef hann helst í vináttu við konung að honum mun þá allt auðveldlegt að koma slíku fram sem hann vildi við hvern annarra. Lauk svo stefnu þeirri að Erlingur skyldi hafa sömu veislur sem hann hafði áður haft og settust niður allar sakir þær er konungur hafði á hendi Erlingi. Skyldi og fara til konungs Skjálgur sonur hans og vera með honum. Fór þá Áslákur aftur til búa sinna og voru þá sáttir að kalla. Erlingur fór og heim til búa sinna og hélt teknum hætti um ríki sitt.