Rímur af Núma kóngi Pompilssyni (1835)/Sjøunda Ríma
Sjøunda Ríma.
(Ný Lánghendíng)
Líkt og fljótid, læst i klaka, leysíng skjóta snjóa vidur, af sér brjóti bláa jaka, og belji ad mótum sjóar nidur;
2. Og sem fífu úr farveg réttum, frá sér rífur jørd og steina, og med lífi á økrum sléttum, áfram drífur vatnid hreina;
3. Isum rydur, eins og fjødrum, af sér nidur í þúngum spaungum; gnaudar ida á grundar jødrum, glymur klidur strauma laungum:
4. Þannig hrædi harpan ljóda, hugarmædi lángt af vegi! hjartad fædi gledin góda, svo gaman qvædin fljóta megi!
5. Þannig feyki andar ama, edla marar ljóss frá Týri, eg, sem leik minn ódinn tama, Idunnar á hørpu - víri.
6. O mín qvinna, Idun skæra, ein sem minn nú huga gledur, virdstu innan hjørtun hræra, hita þinnar ástar medur!
7. Fordum var ad fleirum gaman, fljóda skara í æsku minni, en er nú svarin allur saman, Idun rara, blídu þinni.
8. Fjølga taka børnin beggja, best er ad vaka því og ydja, frá sér slaka leti leggja, og ljúfann maka um adstod bidja.
9. Vil eg dregin af sé efi, øllum segja frá því þorum: í hórdóm ei eg aflad hefi, únga-greyum kærum vorum.
10. Hvørt þau føgur eru’ eda eigi, øll skilfenginn megum telja, þó þau møgur og merglaus deyi, mér þarf enginn skuld á selja.
11. Sídan þreyda þig til vinar, þádi; hér af landsins konum, sverja eid fyrir allar hinar, ætla eg mér á Hreppskilonum.
12. Eins og fjalla efst frá tindum, ógurlegur klettur ridar, sem í falli, frárri vindum, foldar vega sundur nidar.
13. Med sér skridu djúpa dregur, dynur í sløgum þýngsla megnum, høggur nidur og holund vegur, hlídar føgur brjóstin gégnum;
14. Ur hans brotum eldur støckur, aungvu notast kyrdar stadur; smalinn rotast, hjørdin hrøckur, hrædist lotinn ferdamadur.
15. Jørdin grætur, hristist heimur, hrynur um stræti bjargid þétta, uns þad mætir eikum tveimur, sem allar rætur saman flétta;
16. Þessir stansa steininn firna, stydur adra hvur sem gétur, fótum hans vid falli spyrna, ferdir þadra bjargid letur.
17. Leó þannig stødvar stinnur, stáls í dýum ferda ædi, þegar hann í hernum finnur, Hersilíu og Núma bædi.
18. Skjaldmey móti kappa kémur, qvedur hann ljótum ordum þanninn; oss þú hóta ei skalt fremur, allra þrjóta verstur glanninn.
19. Þú skalt, færdur fyrir skjóma, falla brátt med stædstu qvølum; ad hafa særdann Næsir Róma, raupa máttu í heljar sølum.
20. Nú tvíhendir hrottann beitta, hjarna strendur mærin yfir; brosti ad qvendi kémpan sveitta, kyr hann stendur þó og lifir:
21. Bítur eigi á bardann harda, brand af meyu kappinn tekur, sama dregin sára qvarda, svo ad freyu bauga skékur.
22. Eins og snjáljós ódast glædir, eldíng hráa; hinn máttar gildi, Númi þá fyrir oddinn ædir, og vid brá þeim góda skildi.
23. Høggid kémur á skjøldinn skæra, skada fremur unnid gétur, bríngu nemur Núma ad særa, nadurinn sem hinn sterki hvetur.
24. Besta hrundi blódid nidur, um brjóst er sprundi hlífdi sínu, en hjørfa lund’ er lánid stydur, lítil und ei veldur pínu.
25. Sprundi fær hann skjøldinn skæra, skal sig mærin honum verjast; enn fleininn hrærir, fólk ad færa, og fer nú ærilega ad berjast.
26. Eptir leitar Leó fremur, lítt má heita brædin vinnast, mikil sveit á milli kémur, meidar skeyta ei ná ad finnast.
27. Númi hardan Hektor lítur, høggi vard ei gott ad forda, fjallid svardar fleinninn bítur, féll til jardar reynir korda.
28. Þetta Líger lítur brádur, lángan vígabrandinn hristi, en vard ad hníga hjørvi fládur, á heljar stíga’, og øndu misti.
29. Hetjan trú sem hrífur rendur, harla freka braut sér rydur, brytjar nú á bádar hendur, blódid lekur af ørmum nidur.
30. Hersilía hans vid sídu, hélt sér nær og vo ad seggjum, Marsar flýa máttar strídu, manns og kæru fyrir eggjum.
31. Svedjur stínga, skeytin skjalla, skolast híngad dreyra elfur, brennan þvíngar Odins alla, umgirdíngin jardar skélfur.
32. Helja ógøfug heimtir recka, hennar krøfum mangi fagnar, í andkøfum daudann drecka, af dreyra høfum fallnir bragnar.
33. Ørvar hellast, ógnir hrella, idur vella raudlitadar, sverdin skélla fólk og fella, feigd um velli køstum radar.
34. Skatna tryllist skap óveila, skjómar snilli og ró þó spilli, reykur ílli hafid heila, himins milli og jardar fyllir.
35. I helbláum Blindar logum, blódugir náir manna stikna, skolast fá ad víga vogum, vøllurinn má um sídir kikna.
36. En þar sem slagur eydir ýtum, andlits fagur í réttan tíma, kémur Dagur á hesti hvítum; hédan vagar blódfull Gríma.
37. Sólin gyllir, sveipud rósum, sæl med snilli jardar móinn; heimur fyllist himna ljósum, húmid villist nidur í sjóinn.
38. Enn þó viltu, sjálig Sunna! salinn stiltan vinda mála, og yfir trylta blódsins brunna, blessud gyltum ljóma strjála?
39. Asýnd þína umvef skýum, ei hún skíni á þessum degi, svo lík ófrýn í dreyra dýum, dyljast sýnum allra megi.
40. Jørd og hædir himna skjálfa, hér þar flæda dreyra pittir; æ, eg hrædist ef þig sjálfa, einhvør skæda pílan hittir!
41. Nú er hnígid Marsa meingi; múgurinn lá á heljar dýnum; stódu tíu á orustu eingi, eptir þá hjá foríngja sínum.
42. Alor sterki enn þá lifir; undan snýr med bragna fáa, styrjar verki; ána yfir, ødla Týrar fíngra snjáa.
43. Leó einn þar eptir stendur, usla trølli veifar þúngu; brakar fleinn, en brotna rendur; brúna fjøllin sundur sprúngu.
44. Vedur idu dreyra dýa, dreingi feldi kappinn stinni; þikir midur mál ad flýja, medan hann veldur kylfu sinni.
45. Þegninn knái þokast gétur, þó ei nái fetum hrada, þar sem áin odda setur, idunni hjá hann nemur stadar.
46. Eptir sækir sveitin Róma, seggnum stæku høggin telja; kylfan flækir flugin skjóma, fyrda sækir þángad helja.
47. Þegar í færi kylfu kémur, og korda hrærir einhvør seggja, kémpan mær þá kappa lemur, af krøptum slær til hlida beggja.
48. Númi lýdi vék úr vegi; víga idur gégnum fer hann; fram sér rydur, og eirir eigi, eikarvid í hendi ber hann.
49. Eik med þjósti efldur seggur, ærid lánga af stofni brýtur, fyrir brjóst á Leó leggur, linast stránga kémpan hlýtur.
50. Iduna sér hann út á hendir, undir sveimar strauma veginn; í kafinu er hann, uns ad lendir, afreks beimur hinumegin.
51. Hérnæst snéri heim á vega, hetju maki fjærri ótta, en ecki fer hann ærilega, eins og hrakinn væri á flótta.
52. Eins og svángur úlfur sleginn, einn er sauda haga smaug um, seint og lángan lappar veginn, og lygnir dauda - bólgnum augum.
53. Leó þannig fótinn frána, flytja vann um elfu-backa; Númi bannar yfir ána, ad elta manninn lyndis fracka.
54. Undir hvíta hjúpi dagsins, hvíldar nýtur Róma þjódin; Númi lítur á leifar slagsins, ljót þar spýtast dreyra flódin.
55. Hesta og manna limir liggja, líkt sem hrannir blóds vid díki; hvør á annars hlýtur byggja, hnígin granni køldu líki.
56. Storkid blód á stíflum búka, stillir þjód, sem heldur lífi; heit nam móda í himin rjúka, hátt frá sódalegu kífi.
57. Þeir valføllnu blóds hjá bíngjum, bísnum øllum fram úr skara, eins og fjøll í ógna dýngjum, orustu vøllinn klæddu bara.
58. Dagsins vidur komu klára, kúgadur og máttar linur, raknar vid í rúmi sára, Rómúlur og þúngann stynur.
59. Lætur kalla kóngur híngad, kífs frá bylgjum dóttur ríka, hér med alla hersforíngja, hvørjum fylgir Númi lika.
60. Kóngur þjádi þannig tjáir: því eg vildi ydur finna, géfid rád, sem gódu spáir, gráann hildar leik ad vinna.
61. Leó vefur lidid grandi, líkari trølli er, enn mønnum; mátt hann hefur meir en fjandi, meidsla føllum veldur hrønnum.
62. Eingin særa sverd á skrocki, segg, er gæru ljóna klædist; hvør veit, nær med nýjum flocki, nætur ær hann híngad lædist.
63. Eg án fridar minna meina, megnid sára fæ ad bera; nú er ydar rád ad reyna, rømmu fári úr ad skéra.
64. Heldur stansa høfdingjarnir; helst þeir kalla rádin slíngu, ad byggja skans, sem veiti varnir, vøllinn allann þar í kríngum,
65. Hersilía hóf þar greinum: hildar gnýinn reynum snjalla, best ad nýu beitum fleinum, bansett þýin skulu falla.
66. Kóngur segir: ecki er eg, elid skjóma fær ad heya, en aungvanveginn flýa fer eg, fyrr skulu Rómar allir deya.
67. Númi grundar málid manna, metur sida úngur frædi; því næst lundur lófa fanna, lofdúng vidur þetta rædir:
68. Ef þú leyfir, ødlíng svinni! úngur madur og reyndur sídur, vil eg hreifa meiníng minni, um málid þad oss vanda býdur.
69. Sjóli talar þjádur þúnga: þína met eg hreysti dáda, hlýda skal eg, hetjan únga, hvad þú gétur freistad ráda.
70. Allskamt hédan (úngur spjallar) eg hefi séda dali þraungva, hníga nedar hyrnum fjalla, vid háa qveda storma saungva.
71. Þar einstígur er af klettum, inn sem má í dalinn lalla; því næst víga vøllnr sléttur, vafinn háu brúnum fjalla.
72. Þridjúng vil eg þjódar ráda, þessir fái gaungu hrada, þángad til vid brúnir bádar, bjarga háu nemum stada.
73. Vér skulum grjót í dýngjur draga, og dyljast hér; en kóngur Róma, vildi móti Mørsum slaga, med sinn her og beita skjóma.
74. Þegar hildi herdir nýa, og hrottar stinnir lífi sóa, lofdúng skyldi látast flýa, og leita inn í dalinn mjóa.
75. Þángad milli þraungra fjalla, þeir áfjádir munu snúa; herinn illi varast valla, véla rád er þeim skal búa.
76. Þar á móti þeingill tekur; þorri hinna stansar vidur, þegar grjót í hrúgum hrekur, herinn minn af tindum nidur.
77. Þeir munu sundrast fyrir fleinum, og finna smáa leid ad gridum, fyrir undra stórum steinum, er støckva þá ad bádum hlidum.
78. Þetta veit eg vænst ad rádum, virdar sláist inni kreptir; en vísir breyti, vafinn dádum, visdóm háum sínum eptir.“
79. Rís af bedi Róma gramur, rakna gédi þókti fridur; hann med gledi sómasamur, sveininn tédi þetta vidur:
80. Þú sem Gudir virda ad veita, vitsku slínga utan maka, tólf hundrud af solli sveita, Sabínínga fær ad taka.
81. Far til háu fjalla tinda, fólkid rádum þínum hlýdi; eg mun fláa syni synda, sjálfur brádum vekja ad strídi.
82. Þegar í raunum hildar hrída, hjørinn pínir þræla maka, þig ad launum læt eg sídan, lofada mína dóttur taka.