Guðmundar saga Arasonar/24
Sem fyrr var greint í bókinni, sat herra Eiríkr inn þriði með erkibyskupstign í Niðarósi. Þat er samtíða fyrr greindu ári vors herra. Hann tekr með sannri virðing sinn blessaða son, herra Guðmund, skoðandi smásmugliga hans nytsemdarerindi, sem bréf af Íslandi þar um ger birta ok báðu ljósliga. En því vóru stefnur haldnar meir en um sinn yfir þvísa efni, at herra Guðmundr færðist undan á hverja lund, er hann kunni, tjár herra erkibyskupi með snjöllum orðum ok framligum, at kirkjunnar réttr er svo til falls kominn á Íslandi, at hún þarf skörung ok sterka hlífð með vitrligri stoð, ef hún skal eigi með öllu hníga fyrir ágang ok yfirgirnd vondra manna, vottar sik fátækan mann at vizku ok allan veg fjarlægjan svo háleitri stétt. Nú því framar sem hann telst undan með margfaldri tálman, sér erkibyskupinn skrifuð guðs lög, at hann er kirkjunnar stéttinum æ því makligri. Þar með gengr bjartr ok fagr vitnisburðr þess ágæta lifnaðar, er Guðmundr hafði leitt í sínum dögum án allan ófrægðar flekk. Hér með bætir mikit, um lítillæti ok daglig áhyggja, er erkibyskupinn sér hann hafa í allri guðs þjónustu með hófsemd ok kærleik til allra manna.
Því skipar herra erkibyskup í nafni guðs endiligan veg þessa máls, at byskupsvígsla herra Guðmundar skal fremjast fyrir sjálfan hann heima í Kristskirkju. Þetta nytsemdarverk heilagrar kirkju vill hann eigi dvelja til óvísra tíma, heldr kallar hann til sín í stað byskupa, sem lögin bjóða, ok vígir herra Guðmund til byskups sextánda kal. Oktobris sama sumar, er hann kom til Nóregs. Þat er festum Eufemiæ virginis, tveim náttum eftir exaltionem sanctæ crucis. Þat var þá drottinsdagr. Bar þar eigi meira í millum en eina nátt ok þess, er í fyrra árgang kom honum byskupskosningrinn, sem fyrr var ritat. Fylldust hér nú fagrliga þeir draumar tveir, er Óláfskirkju tilheyra ok áðr vóru taldir, því at sannliga féll guðs altari honum í faðm á þeim degi með byskupsligri tign, er æ mun berast, meðan Norðrlönd byggvast.
Svo kvað herra Arngrímr:
- Vélrýrir tók vígslu dýra,
- vagna bóls, með helgum stóli,
- sínum framdi siklingr mána
- seima skipti andar giftum.
- Tírprúðr lét trúarsæði
- tungla hválfs í munar kálfum
- göfgri ferð, þar er gætti hjarðar
- gæfu studdr, af vexti frævast.
- Lestir mæddi fárs í föstum
- fagran aldr ok bænahaldi.
- mæta sýndi miskunn ýtum
- meina brjótr í dæmum hreinum.
- Mjúklátum var mönnum veitinn,
- mildr ok blíðr, en grimmr við stríða.
- Rétta vildi hann ranga háttu,
- rann frægð af því, undirmanna.