Guðmundar saga Arasonar/86
Svo er sannliga skrifat, at í eystra hluta lands fór einn maðr stóran fjallveg. Rak hann fyrir sér hest klyfjaðan með bukkavöru, ok sakir þess at hann hafði ósnöggvar bundit klyfjarnar, slær sik eitt horn at auga hestsins svo furðuliga snart, at stikilinn stingr þat brott ór kroppinum niðr í leir. Svo rekr hann til byggðar, ok þat fyrsta sem hann náir brunnvatni herra Guðmundar byskups, berr hann þat í augastaðinn. Hér má nú líta dýrligt guðs verk: At tveim dægrum liðnum var hestrinn alheill ok jafnskyggn báðum augum. Var þessi jartegn með eiði sönnuð af tveimr skilríkum mönnum. Hefir hann ok svo oftliga, at varla fær með tungu talt, grætt eigi síðr með guðs miskunn skynlausa skepnu en menn, þó at fátt af mörgu skrifist í þessi bók þar af.
En til þess at þat auðsýnist satt vera, þá berr svo til í einhverjum stað í syðra byskupsdæmi, at einn maðr fór um fjallveg með klyfjahesta nokkura, ok sem hann rekr þeim fyrir sér, víkr einn af veginum, er hann gengr hjá honum fram, ok ætlar at snúa honum aftr í veginn með broddstaf, en þat verðr eigi betr en svo, at broddrinn kemr í augat, ok hleypr þat út ok ofan á skoltinn ok hekk þar, ok með því gekk hann til bæjar suðr af fjöllunum. En með því at vetrartími var ok frost mikit, þá sáu menn augat alfrosit liggja ofan frá augastaðnum, ok með því var hestrinn lauss látinn, ok gaf engi gaum at honum, ok liðu svo nokkurir dagar.
Þar á garðinum var brunnr ins góða Guðmundar byskups. Þar til gengr einn vinnumaðr ok ætlar at bergja á vatni ins blessaða Guðmundar byskups, ok þar hjá brunninum sér hann standa þenna sama hest mjök svangan, hengjandi höfuðit, sem hann vildi drekka, ok mátti eigi, því at hlaðit var um brunninn. Þessi maðr var hjartagóðr ok þóttist illa gert hafa, er hann hafði meitt hestinn, ok því fyllir hann eitt horn, er hann hélt á, ok steypir í augastaðinn. Síðan vætir hann allan hestinn með því sama vatni, biðjandi inn góða Guðmund byskup með fullri trú, at hestinum batni. Síðan gengr hann braut. Eftir fáa daga liðna sést hestrinn á biti hress ok alheill, báðum augum jafnskyggn. Lofuðu allir guð, þeir er sáu, ok þenna hans vin, Guðmund byskup. Hér yfir segir actor:
- Augun gaf, sá er engi mýgir
- allt ok þiggr, þótt niðri liggi,
- byskup sæll, með birti fullri
- brennanda ljós, hestum tvennum.
- Veittu, Kristr, at sjáim vér settan
- slíkan mann í vígðu ranni,
- fagna mundi flest in gegna
- ferðin þín, með glæstu skríni.
- Rædda ek lítt við reglur Eddu
- ráðin mín, ok kvað ek sem bráðast
- vísur þær, er vil ek ei hrósa.
- Verkinn erat sjá mjúkr í kverkum.
- Stirða hefi ek ár til orða.
- Ekki má af slíku þekkjast.
- Arnar leir hefik yðr at færa.
- Emka ek fróðr hjá skáldum góðum.